تکريم سادات

بسيارى از مفسران ذيل تفسير سوره کوثر، يکى از مفاهيم کوثر را نسل با برکت و ماندگار حضرت فاطمه زهرا(س) دانسته‌اند که در طول تاريخ، مردمان سرزمين‌هاى اسلامى از هدايت، رهبري، فعاليت‌هاى تبليغي، معرفت، فضيلت و مبارزات شخصيت‌هاى ممتازى از اين نسل پاک برخوردار بودند. تأکيد بر تکريم اين خاندان، اصلى استوار در فرهنگ اسلامى مي‌باشد.

رسول اکرم(ص) مي‌فرمايد: «فرزندان مرا گرامى بداريد. همانا احترام به آنان، احترام من به شمار مي‌رود».[1]

امام رضا(عليه السلام) مي‌فرمايد: «نگريستن به فرزندان و ذريه‌هاى ما، عبادت است».[2]

خداوند متعال به احترام پيامبراکرم(ص) و حضرت فاطمه زهرا(س) چنين مقام ويژه‌اى را براى سادات و امام‌زاد‌گان قرار داده است.

البته آن عزيزان هم به چنين افتخارى اکتفا نکردند و براى رشد معنوي، فکرى و علمى خويش گام‌هاى ارزنده‌اى برداشتند و از اين روي، هزاران دانشور، مجاهد، متفکر، مفسر، محدث، و … از ميان سادات برخاستند.

دو عنوان «شريف» و «سيد» به طور کلّى براى مشخص ساختن اعقاب حضرت محمد(ص) به کار مي‌رود. عنوان اول به معناى صاحب شرف است و در سرزمين‌هاى عربى به کسانى اطلاق مي‌گردد که از نسل پيامبر باشند.

«سيد» به معناى آقا و سرور و صاحب مجد و عزت است و به نظر مي‌رسد در قرون چهارم و پنجم براى سادات به کار گرفته شده است.

بدون شک هر کس به پيامبر و عترت نبي‌ اکرم(ص) ارادت مي‌ورزد، بايد به اولاد گرامى آنان به ويژه چهره‌ هاى برجسته و مهذب که کارنامه‌اى درخشان دارند، علاقه خود را بروز دهد.

البته صرف شرافت نسبى نمي‌تواند به تنهايى عامل برترى محسوب گردد؛ زيرا قرآن کريم گرامي‌ترين افراد را نزد خداوند، پرهيزگارترين آنان مي‌داند، اما نور سيادت عامل تقويت توفيق‌ها و جذب عنايات و الطاف الهى است و سادات عالي‌مقام با تزکيه دروني، شب زنده‌داري، عبادت، دانش پژوهى و کسب معارف والاى عرفانى بر ارزش چنين گوهرى مي‌افزايند.

از حکمت‌هاى عنايت ويژه به سادات، اين است که اسلام مي‌خواهد نسب آنان حفظ گردد و اولاد پيامبر با ديگران متمايز باشند.

اين ويژگى باعث پيدايش اين احساس درونى در سادات مي‌شود که من از اولاد خاتم و برگزيده پيامبران هستم، نسب من به ائمه هدى مي‌رسد و اجداد من چنين کارنامه ارزشمندى دارند با اين تصور مثبت و افتخارات ملکوتي، سادات در راه ترويج مکارم و فضايل تلاش بيشترى مي‌کنند و تاريخ هم نشان داده است که اين سلسله از صدر اسلام تا عصر حاضر، بيش از ديگران به حمايت از فرهنگ اسلامى و صيانت از تشيع برخاسته‌اند.

اکثر قيام‌هاى مهم و مقدس در عصر امويان و عباسيان و ادوار بعد، از سوى علويان صورت گرفته است و معمولاً اين طايفه بيش از ساير افراد در مسير نشر تعاليم اسلامى بوده‌اند.